Ik schrijf dit artikel omdat ik gedurende de afgelopen 34 jaar regelmatig met stressvolle momenten te maken heb gehad. Vaak had ik geen idee hoe ik daarmee om moest gaan. Ik ben hoogsensitief en als ik onder hoge druk sta word ik enorm gevoelig. Ik heb regelmatig bij vergaderingen gezeten waarbij mijn hartslag veel te hoog was en mijn ademhaling soms stokte. Bizar wat je jezelf dankzij je gedachten aan kan doen. Je kunt je voorstellen dat ik iedere dag uitgeput thuis kwam en alleen nog maar op de bank kon liggen. Ik heb een enorme criticus in mij zitten die mild is voor anderen, maar keihard voor mijzelf. Hierdoor is de druk om te presteren enorm. Dit heeft me ook heel ver gebracht, alleen niet op een gezonde manier. Daarnaast wilde ik ook dat iedereen me leuk vond. Iets wat niet haalbaar is en ook niet heel handig in de harde buitenwereld. Dit is iets wat het mij enorm moeilijk heeft gemaakt. Kijk maar eens naar de overheersende fascinatie op televisie voor brutale mensen met harde woorden, cynisme en agressiviteit. Allemaal dingen die ik nooit heb geleerd, die niet van nature in mij zitten, maar die in deze maatschappij helaas soms wel noodzakelijk lijken zijn. Ik raakte door alle stressvolle momenten, privé problemen en druk burnout op mijn 27e.

stressvolle momenten

Wat is stress

Spanning of druk lijkt mij een goede omschrijving van stress. Stress is niet persé ongezond. Je hebt een bepaalde mate van stress nodig om goed te kunnen functioneren. Vaak noemen we spanning of druk ‘stress’ op het moment dat het niet meer lekker aanvoelt.

Ik heb zelf gemerkt dat je gedurende je leven tegen veel stressvolle situaties aanloopt die niet prettig zijn. Je leert tijdens het opgroeien, op school en op je werk niet hoe je daar gezond mee om kunt gaan. Jij denkt misschien dat een burn-out jou niet zal overkomen. Jij kunt toch makkelijk 60 uur per week werken in combinatie met een gezin en een sociaal leven! Dat zal ook wel lukken. Het gaat erom hoe gelukkig je er echt mee bent en als het te veel druk op gaat leveren, dan kun je zomaar kopje onder gaan.

Tegengaan van een burn-out heeft niets te maken met positief denken. Het heeft te maken met draagkracht en draaglast en die is voor iedereen anders. Interessanter is om uit te zoeken voor jezelf wat jouw draagkracht en jouw draaglast is om zo in te kunnen schatten of er een burn- out op de loer ligt

Wat doet stress in je lichaam

Stress doet behoorlijk wat in je lichaam. Naast dat het heel veel vitamine C opslurpt zijn er bepaalde processen in je lichaam die anders gaan werken. Cortisol wordt aangemaakt als reactie op stress. Echt een supergoed systeem van ons lichaam. Als het echt nodig is dan kunnen we tijdens stressvolle momenten vechten of vluchten zonder erover na te denken.

In ons huidige samenleving leggen we elkaar en onszelf continue hoge druk op, waardoor dit systeem overbelast is met als gevolg dat je cortisolwaarden veel te hoog zijn. Dit zorgt ervoor dat je je niet goed meer kunt ontspannen en slaapproblemen krijgt. Je krijgt een te hoge bloeddruk en kunt last krijgen van concentratie en geheugenproblemen. Ook darmklachten en suikerziekte liggen onder andere op de loer.

Het overschot aan cortisol dat wordt aangemaakt wordt opgeslagen in je buik. Ben je zelf slank en heb je een klein vettig buikje, wellicht is dat jouw stress buik. Ik heb er zelf ook één helaas. Mijn cortisolbuikje, zelf gespaard door zo hard voor mezelf te zijn en mijn grenzen niet goed bewaakt te hebben is niet iets waar ik blij mee ben. Hij is hardnekkig en moeilijk weg te krijgen.

 

Waarom zou je er iets aan moeten doen

1 op de 7 Nederlandse werknemers heeft last van burn-out verschijnselen volgens het Centraal Bureau van de Statistiek. Een enorm hoog getal. In een ideale wereld heb je als werknemer een manager die deze burn-out signalen herkent en je uitnodigt voor een gesprek. Die open staat voor werk- en privé gerelateerde problemen en actief met je mee wilt denken. Echter deze manager die net als jij een mens is, heeft dat waarschijnlijk nooit geleerd. Daarnaast wordt het ook niet aangemoedigd door werkgevers.

Van nature zijn we geneigd om in een overlevingsstand over te schakelen als we te maken hebben met stressvolle momenten. We gaan harder werken op het moment dat iets niet lukt. We gaan er langer over liggen piekeren en evalueren steeds meer over wat je hebt gedaan en wat je had moeten doen om het een volgende keer beter te doen. Je innerlijke criticus wordt steeds sterker en onaardiger.

stressvolle momenten

 

Kort en langdurige stress

Op zich is gezonde kortdurende stress best prettig. Je lichaam maakt extra energie vrij en het voelt alsof je vleugels krijgt. Alles lukt. Stress kan het beste in je naar boven halen. Helaas is er vaak sprake van langdurige stress. Deze chronische variant zorgt ervoor dat je niet meer voldoende ontspant, je altijd maar aan het doorhollen bent en uiteindelijk op een punt uitkomt dat je niet meer kunt. Vaak ontstaan er slaapproblemen, maag- en darmklachten, hoofdpijn en je energieniveau is laag. Een burn-out ligt dan op de loer.

Je hebt eigenlijk twee keuzes. Je kunt doorgaan totdat je volledig opbrand of je leert gezonder met stressvolle momenten om te gaan. Ook preventief is het aan te raden om te leren omgaan met deze onvermijdelijke onderdelen van het leven. Juist dan voorkom je dat je in een megacrisis terecht komt met alle gevolgen van dien. Het gezegde; voorkomen is beter dan genezen, is hierop perfect van toepassing.

 

Welke technieken kunnen je helpen beter om te gaan met stress

Een aantal technieken die zeer effectief zijn bij het bestrijden van chronische stress zijn yoga en mindfullness. Yin yoga is een zachte vorm van bewegen. Yin is afgeleid van Yin yang, waarbij Yin staat voor vrouwelijkheid, zachtheid en rust.

Bij yin yoga zit je langer in houdingen, dan bij andere vormen van yoga. Het is een eeuwenoude meditatieve vorm. De houdingen die je bij deze vorm van yoga aanneemt zijn vooral gericht op het versterken en het versoepelen van bindweefsel en gewrichten; ze rekken dieperliggende spieren en maken het bekkengebied los. Het is een fijne lichaamsbeweging voor wie een zittend beroep heeft.

Naast Yin Yoga is Hatha yoga een effectieve techniek om stress aan te pakken. Hatha yoga is een rustige vorm van yoga, waarbij focus ligt op het doen van asana’s (lichaamshoudingen) en pranayama (ademhalingstechnieken). Deze vorm van yoga is erg populair om te onthaasten of stress te verminderen.

De technieken hebben een gunstig effect op het zenuwstelsel, de klieren en belangrijke organen. Daarnaast wordt het lichaam er soepel van.

Mindfulness

Mindfulness is een van de meest effectieve manieren om stress te beheersen. Een leven zonder stress is niet realistisch, maar het is aan ons hoe we reageren op de stressoren in ons leven. We kunnen óf flippen en ertegen vechten, óf we kunnen leren stress beter te herkennen en er op een andere manier mee omgaan.

Met mindfulness training leer je het vermogen om meer bewust te zijn van wat er in het leven en in je eigen lichaam en geest gebeurt. Met dit bewustzijn komt keuzevrijheid, we hebben allemaal een keuze in hoe te reageren op stressvolle momenten.

De sleutel tot succes is acceptatie. Als we constant vechten tegen de moeilijkheden die we hebben in ons leven, hoe meer we in angst verkeren. Het gaat om leren herkennen wanneer we de dingen ten goede kunnen en moeten veranderen.

Als we de dingen niet kunnen veranderen, kunnen we ze dan leren accepteren? Dit heeft een enorm voordeel voor ons lichaam, we nemen onszelf mee van het sympathische zenuwstelsel (dat verantwoordelijk is voor de vecht / vluchtreactie en stresshormonen) naar het parasympathische zenuwstelsel, waar het lichaam kan genezen en ontspannen in tegenstelling tot het zijn gevuld met stresshormonen die je rusteloos maken.

 

Advies vanuit mijn eigen ervaring

Een burn-out is iets wat ik iedereen wil besparen. Het kost namelijk veel tijd en moeite om er weer bovenop te komen. Je voelt je verschrikkelijk en je denkt dat het nooit meer beter wordt. Het wordt dus wel weer beter en als ik voor mezelf spreek ik ben veel sterker geworden dan ik ooit was. Een crisis is klote, maar als ik maar was doorgemodderd dan was ik nooit veranderd en was ik niet zo gelukkig geweest als dat ik nu was.

Ook wil ik je meegeven om deze technieken voor stressvolle momenten niet te gaan gebruiken om in een slechte situatie te blijven zitten. Het is dan een uitstel van executie. Dat is een verkeerde strategie. Ik vind dat je vaker egoïstischer mag zijn en de tijd en rust voor jezelf moet nemen om te bepalen wat goed is voor jou. Wat wil jij met je leven? Voelen de dingen die jij doet betekenisvol of doe je het om geld te verdienen om je hypotheek te betalen? Ik heb hier ook mee geworsteld.

Stel jezelf die ene vraag

Keer op keer heb ik de vraag gehad wat ik nou echt leuk vind en wat me nou echt energie geeft. Ik wist het maar niet. Ik zuchtte en steunde en vond de vraag steeds irritanter worden. Eigenlijk wist ik het wel, maar ik had nooit gedacht dat het een optie zou zijn. Wie zit er nou te wachten op iemand die over voeding en gezond leven schrijft en graag creatief en artistiek bezig is? Toch ben ik de mensen dankbaar die me telkens weer deze vraag hebben gesteld. Inmiddels schrijf ik voor 14.000 lezers van mijn blog en social media volgers. Als iets echt je passie is en het geeft je energie dan moet je alleen lef hebben en doorzettingsvermogen. Trust me, niet makkelijk, maar ik moet wel, want het alternatief is deprimerend. Het werk dat je iedere dag doet moet plezierig zijn en vol van mooie ervaringen en uitdagingen zijn die passen bij jou als persoon, nietwaar?

Dat ik straks samen met jou in een retraite mag zitten en mijn passie met je mag delen, daar word ik nu al heel erg vrolijk van. Ik hoop dat je mee gaat en jezelf de kans gaat geven je open te stellen, rust te nemen en na gaat denken wat goed voor jou is. Misschien zit je al op het juiste pad en heb je extra technieken nodig om de stresspieken te managen, maar als je geen idee hebt dan is dit het perfecte moment om daar wat aan te gaan doen!

 

Jouw stressvolle momenten delen

Ik ben erg benieuwd of je zelf wel eens met burnout (verschijnselen) of zeer stressvolle momenten te maken hebt gehad en/of mijn verhaal herkenbaar voor jou is? Laat je reactie achter in de comments. Dank je wel alvast.